30 listopada 2009


Owoce jałowca, podobne do borówek czernicy leśnej, mają 6–9 mm średnicy, są ciemnogranatowe i pokryte woskowym nalotem. Owoc ten stosowany jest nie tylko w medycynie ludowej, ale powszechnie jako lek w różnych schorzeniach. Używany w różnych postaciach, najczęściej jako składnik różnych mieszanek ziołowych lub też jako przyprawa kuchenna. Szyszkojagody jałowca dojrzewają dwa lata. W pierwszym roku są jeszcze zielone, trochę mniejsze od dojrzałych, w końcu jasnoniebieskie lub nieco fiołkowe, zaś w drugim roku dojrzewając zabarwiają się na granatowo.

28 listopada 2009


Przygotowanie drewna na zimę można bez trudu przeprowadzić we własnym gospodarstwie. Trzeba jednak mieć odpowiedni sprzęt, czyli pilarki i inne urządzenia. Drewno jest coraz częściej wykorzystywane jako opał. Decyduje o tym cena i walory grzewcze. Wartość opałowa drewna w dużym stopniu zależy od jego gatunku (gęstości) i wilgotności. Najwyższą kaloryczność mają drzewa liściaste, takie jak: grab, buk, dąb, brzoza. Drzewo na opał powinno być pocięte w mniej więcej równych odcinkach, aby łatwo można było je ułożyć w stosach. Drewno najlepiej rąbać w szczapy o wymiarach około 10-15cm na 35-40cm. Przygotowanie drewna na zimę wciąż uważane jest u nas za jeden z atrybutów życia na łonie natury i tradycyjny męski obowiązek.

Żeremie – siedlisko bobra. Pierwsze żeremia odnaleziono w latach pięćdziesiątych XX wieku, na rzece Marycha. Na Suwalszczyznę bobry zaczęły przybywać z dorzecza Niemna. Obecność bobrów nad jakimś zbiornikiem lub ciekiem wodnym jest łatwa do zauważenia. Liczne ścieżki, obgryzione gałęzie, podgryzione pnie drzew i charakterystyczny bobrowy domek. Żeremie, budowla nawodna wykonana z gałęzi, trawy, mchu i mułu to całoroczne schronienie rodziny tych ssaków. Posiada ono podwodne wejście, które skutecznie zabezpiecza przed intruzami, a zimą jest zaciszne i ciepłe. Żeremia bobrów są usytuowane na wyspach lub cyplach lądu. Wymiary standardowe kopca z gałęzi i mułu to do 2 m wysokości i 3 - 4 m średnicy, mogą być użytkowane przez kolejne pokolenia bobrów. Żeremie bobrów jest dobrym przykładem różnorodności mieszkań w świecie zwierząt.

22 listopada 2009


Pomnik przyrody. Człowiek od dawna otaczał szacunkiem stare, okazałych rozmiarów drzewa. Termin „pomnik przyrody” funkcjonuje od XIX wieku. Współcześnie drzewa największe, najcenniejsze (lub też rzadkich gatunków) obejmowane są ochroną prawną jako pomniki przyrody. Określenie, pomniki przyrody to pojedyncze twory przyrody ożywionej i nieożywionej lub ich skupienia o szczególnej wartości przyrodniczej, naukowej, kulturowej, historycznej lub krajobrazowej oraz odznaczające się indywidualnymi cechami, wyróżniającymi je wśród innych tworów, okazałych rozmiarów drzewa, krzewy gatunków rodzimych. Na terenach niezabudowanych, jeżeli nie stanowi to zagrożenia dla ludzi lub mienia, drzewa stanowiące pomniki przyrody podlegają ochronie aż do ich samoistnego, całkowitego rozpadu.

Ols – las olszowy. Jest to siedlisko bardzo żyzne występujące najczęściej na obrzeżach jezior, łąk lub pastwisk. Zajmuje siedliska bagienne, z bardzo płytką lub płytką wodą gruntową. Wysoki poziom wód gruntowych jest przyczyną częstego podtapiania - okresowego bądź stałego. Tam gdzie podtopienie ma charakter w miarę stały, drzewostan rośnie na charakterystycznych kępach tworzących się u podstawy drzew. Siedlisko olsu charakteryzuje się dużym bogactwem gatunkowym roślinności dna lasu. Spotyka się tu zarówno gatunki typowo leśne porastające kępy przy pniach: paprocie, konwalijka, różne gatunki mchów. Drzewostany olszowe, ze względu na ich niedostępność, są trudne do zagospodarowania, dlatego kwestię ich odnowienia zostawia się często naturze.

15 listopada 2009


ALBUM „WIGIERSKI PARK NARODOWY”
Jest to przede wszystkim albumowe wydawnictwo poświęcone Wigierskiemu Parkowi Narodowemu, który obchodzi w tym roku jubileusz 20 lecia utworzenia. Album prezentuje niezwykłe piękno tutejszej przyrody oraz najciekawsze miejsca i obiekty przyrodnicze. ...Okolica Wigier zachwyca. Zachwyca bogactwem krajobrazu brzegów, mozaiką wzgórz, bagien, lasów, łąk i pól uprawnych. To właśnie sprawia, że Wigry były i są postrzegane jako jedno z najpiękniejszych jezior w naszym kraju. Przecięte wstęgą Czarnej Hańczy nie są jednak osamotnione na północnym skraju Puszczy Augustowskiej ... dr.inż.Jacek Łoziński dyrektor Wigierskiego Parku Narodowego. Interesujący tekst pod redakcją dr.Macieja Ambrosiewicza jest doskonałym uzupełnieniem wspaniałych zdjęć najlepszych fotografików przyrody Wigierskiego Parku Narodowego. Album został wydany przez Wigierski Park Narodowy, 127 stronicowy album posiada 165 profesjonalnych fotografii. Oprawa twarda, format A4. Zapraszam do poznawczej lektury i wędrówki przez krainę, jaką jest Wigierski Park Narodowy.

Zgryz bobrowy, czyli świeżo ostrugany przez bobry pień np.olchy, być może bobry kończyły pracę dzisiejszej nocy. Oderwane fragmenty drewna świadczą o sile siekaczy bobrów. Bóbr bez trudu przegryza gałąź grubości kilku centymetrów i obala drzewa o średnicy do około 70 cm. Do ścinania drzew bobry używają swoich czterech potężnych siekaczy, pokrytych szkliwem o brunatno-czerwonym zabarwieniu. Ślady zgryzania przez bobry składają się z licznych nacięć o gładkiej powierzchni, tak jakby zostały wykonane przy pomocy dłuta. Ścięte drzewo o niewielkiej średnicy zostaje najpierw pozbawione gałęzi, a następnie podzielone jest na mniejsze fragmenty. Intensywne zgryzanie przez bobry wybranych gatunków drzew istotnie zmienia charakter środowiska.

11 listopada 2009


Listopad określany jest w fenologii jako „późna jesień”. Częste opady deszczu ze śniegiem, mgły, silny wiatr i coraz niższe temperatury powodują, że kończy się niemal całkowicie okres wegetacyjny roślin i zwierząt. Na nielicznych drzewach utrzymują się liście, zresztą zbrunatniałe i zeschnięte. Nie widać latających owadów. Kończą się prace w polu. Cała przyroda w połowie miesiąca jest już zwykle przygotowana do okresu zimowego. Listopad to pora niezbyt łaskawa dla wędkarzy. Woda wygląda jak martwa. Senny nastrój udziela się zarówno ludziom, jak i rybom. Tylko najwięksi zapaleńcy sięgają po wędkę.

8 listopada 2009


Kapliczki - wszyscy, którym zdarzyło się zainteresować nimi, zgodnie postrzegają je w nierozłącznym związku z pejzażem, jako jego charakterystyczne, cenne i pełne uroku akcenty. Bo też wznoszono kapliczki w miejscach szczególnych, nieprzypadkowych; skoro zaś miejsca były znamienne i ważne - przydawano im staranną oprawę. Towarzyszyły zatem kapliczki starym drogom, budowano je u ich rozwidleń i skrzyżowań, a także na krańcach dawnej zabudowy, a więc na granicy między siedliskami ludzkimi a przestrzenią pól i lasów. Stawiali je niegdyś fundatorzy na chwałę Bożą, ale i dla upamiętnienia własnego nazwiska. Kapliczka ustawiona przy drodze stanowiła zaproszenie do modlitwy skierowana zarówno do członków własnej społeczności, jak i do wędrowców z daleka.

Kaplica rodziny Wolmerów, byłych właścicieli wsi Hołny Wolmera jest zabytkowym obiektem sztuki sakralnej, zbudowana jest w kształcie rotundy. Znajdująca się na starym cmentarzu rzymskokatolickim w Sejnach, gdzie miejsce wiecznego spoczynku znalazło wielu przedstawicieli najznakomitszych rodzin Sejneńszczyzny XIX wieku. Murowaną budowlę wzniesiono w 1830 r. Obecnie przy tej kaplicy jest odprawiana msza na uroczystość Wszystkich Świętych. Kaplica grobowa rodziny Wolmerów jest wpisana do rejestru zabytków, nr rej. 378 z dn.17 maja 1983 r. Do dzisiaj zachowała się w dobrym stanie.

5 listopada 2009


Cmentarz wojenny w Berżnikach. Położony kilometr na południowy wschód, obok żwirowej drogi prowadzącej w stronę przejścia granicznego Berżniki – Kopciowo /Kapciamiestis/. Jest to cmentarz z I wojny światowej, wpisany do rejestru zabytków nr rej.: 324 z dn.10.03.1983 roku. Toczyły się tu, na tych terenach w lutym 1915 roku decydujące walki o oskrzydlenie 10. Armii Rosyjskiej. Usytuowany jest pośród drzew, otoczony jest drewnianym płotkiem w formie prostokąta. Pochowanych jest tu 153 żołnierzy niemieckich oraz 358 żołnierzy rosyjskich. Jest zachowany w dobrym stanie, po dokonaniu renowacji. Obiekt podlega ochronie prawnej.

Czerwony Krzyż, ta osada powstała w XVIII wieku, a swą nazwę zawdzięcza krzyżowi stojącemu przy drodze do Wysokiego Mostu. Wieś była w czasie II wojny światowej oparciem partyzantów AK z oddziałów: „Leśnego”, „Konwy”, które stoczyły w jej pobliżu kilka potyczek. Z tego też powodu w czerwcu 1944 roku wieś została spacyfikowana przez Niemców. Wieś przestała istnieć. Z 45 mieszkańców zabranych do więzień i obozów 21 zginęło. Pomnikiem upamiętniającym męczeństwo dawnych jej mieszkańców jest ogromny krzyż ustawiony na wzgórzu. Krzyż jest ponabijany elementami wyposażenia domów i pomieszczeń gospodarczych - są tam autentyczne kamienie żarnowe, sierpy, kosy. W 50. rocznicę tragedii Gustaw Zemla i Zdzisław Jaroszek zaprojektowali to miejsce pamięci, a krzyż wyciosał Sławomir Buczyński. Wyposażenie pochodzi zaś z dawnych gospodarstw Czerwonego Krzyża.

1 listopada 2009


DZIEŃ WSZYSTKICH ŚWIĘTYCH - święto na cześć chrześcijańskich świętych obchodzone 1 listopada. Początki uroczystości Wszystkich Świętych sięgają IV wieku. Listopadowa data była już znana w Irlandii oraz Anglii a od VIII wieku święto rozprzestrzeniło się w całej Europie. W krajach katolickich zwyczajowo w Dniu Wszystkich Świętych odwiedzamy rodzinne groby czcząc zmarłych. Jest to dzień zadumy związany ze wspominaniem zmarłych. Dzień Wszystkich Świętych jest często mylony z następnym tzw. Dniem Zadusznym. Dzień Zaduszny obchodzony 2 listopada jest dniem modlitw za ludzi zmarłych, których dusze oczekują w czyśćcu na ostateczne spotkanie z Bogiem. W Zaduszki wspominamy zmarłych potrzebujących jeszcze oczyszczenia, które mogą uzyskać przez modlitwę wiernych i Kościoła.