22 października 2022

Jesienny park dworski w Krasnogrudzie, gdzie zachowane okazy dostojnie opierają się czasowi.



   Park dworski o charakterze krajobrazowym, jak podają historycy  pochodzi z ok. drugiej połowy XIX wieku. Tworzą go pojedyncze drzewa wokół dworu oraz grupy drzew na terenie parkowym. Najstarszymi drzewami są lipy, klony, jesiony i kasztanowce. Ich wiek określono (według opisu taksacyjnego drzewostanu)  od  84 do 157 lat. Powierzchnia parku  krajobrazowego to ok. 5,5 ha. Forma własności parku dworskiego jest w zarządzie Lasów Państwowych (RDLP Białystok - Nadleśnictwo Pomorze - Leśnictwo Borek Sejny). 

    Park dworski jest pod ochroną  Wojewódzkiego Konserwatora  Zabytków. Został wpisany do rejestru zabytków jako pozostałości parku podworskiego pod  nr rej.: 454 z 12.03.1986.  Poza granicami ochrony konserwatorskiej znajdują się czytelne jeszcze elementy pierwotnego zagospodarowania terenu (ślady stawów, szpalery drzew). Dawny układ dróg parkowych nie istnieje, samosiew zniekształcił pierwotny układ zieleni, starodrzew uległ zniszczeniu . Od dworu do jeziora po stronie wschodniej prowadzi, tak jak w przeszłości, aleja lipowo - kasztanowa. 

    Walory krajobrazowe wzmacnia malownicze położenie parku nad jez. Hołny. Wartość zabytku podnosi też fakt, że na przełomie XIX i XX w. park należał do krewnych Czesława Miłosza, który wielokrotnie odwiedzał Krasnogrudę. W przeszłości parkowe drzewa musiały być starannie utrzymywane, ale kiedy Czesław Miłosz, kuzyn ostatnich właścicielek dworu po latach  znów odwiedził to miejsce, przypominało niemal dżunglę. 

    Napisał potem w wierszu: ..."W starości wybrałem się do miejsc, po których kiedyś błądziła moja wczesna młodość. Rozpoznałem zapachy, linie polodowcowych pagórków, owalne misy jezior. Przedzierałem się gąszczem, tam gdzie kiedyś był park, ale nie znalazłem śladów alei. ..."  Miejsce to, zgodnie z życzeniem Czesława Miłosza, stało się Międzynarodowym Centrum Dialogu - ośrodkiem wielu wydarzeń kulturalnych, spotkań, sympozjów, wystaw, dyskusji artystów, twórców, literatów i polityków oraz ośrodkiem zajęć edukacyjnych. 

    Obecnie, dzięki działalności Fundacji Pogranicze z Sejn, leżąca tuż przy polsko - litewskiej granicy "Miłoszówka", po długim okresie zapomnienia, niegdyś niemal całkiem zniszczona, odzyskała dawną świetność. Prowadzi się też ciągłą rewitalizację zespołu parkowego. Dziś w majątku droga dojazdowa jest wybrukowana. Odtworzono układ alei, której kiedyś poeta nie dostrzegł. Posadzono też wiele drzew. Natomiast  zachowane parkowe okazy dostojnie opierają się czasowi i ludziom, powroty są zawsze nostalgiczne.

 

Jesienny park dworski w Krasnogrudzie, gdzie zachowane okazy dostojnie opierają się czasowi.



 

Jesienny park dworski w Krasnogrudzie, gdzie zachowane okazy dostojnie opierają się czasowi.



 

Jesienny park dworski w Krasnogrudzie, gdzie zachowane okazy dostojnie opierają się czasowi.



 

Jesienny park dworski w Krasnogrudzie, gdzie zachowane okazy dostojnie opierają się czasowi.



 

Jesienny park dworski w Krasnogrudzie, gdzie zachowane okazy dostojnie opierają się czasowi.



 

Jesienny park dworski w Krasnogrudzie, gdzie zachowane okazy dostojnie opierają się czasowi.



 

Jesienny park dworski w Krasnogrudzie, gdzie zachowane okazy dostojnie opierają się czasowi.



 

Jesienny park dworski w Krasnogrudzie, gdzie zachowane okazy dostojnie opierają się czasowi.



 

Jesienny park dworski w Krasnogrudzie, gdzie zachowane okazy dostojnie opierają się czasowi.



 

Jesienny park dworski w Krasnogrudzie, gdzie zachowane okazy dostojnie opierają się czasowi.



 

Jesienny park dworski w Krasnogrudzie, gdzie zachowane okazy dostojnie opierają się czasowi.



 

Jesienny park dworski w Krasnogrudzie, gdzie zachowane okazy dostojnie opierają się czasowi.



 

Jesienny park dworski w Krasnogrudzie, gdzie zachowane okazy dostojnie opierają się czasowi.



 

Jesienny park dworski w Krasnogrudzie, gdzie zachowane okazy dostojnie opierają się czasowi.



 

Jesienny park dworski w Krasnogrudzie, gdzie zachowane okazy dostojnie opierają się czasowi.



 

Jesienny park dworski w Krasnogrudzie, gdzie zachowane okazy dostojnie opierają się czasowi.



 

12 października 2022

Kolorowa jesień, dla nas jest barwnym spektaklem, dla przyrody przygotowanie się do zimy.



     Kolorami jesień się zaczyna, gdzie dla nas jest to barwny spektakl, dla przyrody przygotowanie do zimy. Jesienna aura jest mistyczna i pełna kontrastów. Wyłania się z niej obraz nostalgii, ale też dojrzałej natury. Ma dwa oblicza, nasycone światłem i kolorem oraz wyciszone, wycofane w cień. To spowolnienie to postawa przeżycia niekorzystnego okresu jest częścią  nieustającego cyklu życia. W przyrodzie nic nie dzieje się bez przyczyny. Liście drzew z początku jest na nich soczysta zieleń, później  zaczynają żółknąć, czerwienieć i brązowieć. 

    Pod koniec  października zaczynają powoli opadać z drzew, by się przemienić w próchnicę i  znowu wrócić do obrotu materii. W liściach  znajduje się zielony chlorofil, który jest  pobudzany promieniami słonecznymi do syntezy składników odżywczych potrzebnych roślinie do życia. Proces ten jest określamy mianem fotosyntezy i jest to jeden z najbardziej kluczowych procesów dla istnienia życia na Ziemi. Kiedy jest słońca  coraz mniej chlorofil ulega rozkładowi, a rośliny wycofują wodę i cenne składniki odżywcze z liści do łodyg i korzeni. 

    Liście stają się dla drzewa uciążliwym balastem, którego to się pozbywa. Dlatego w miejscu, gdzie liść łączy się z łodygą u podstawy ogonka liścia powstaje warstwa komórek, która odcina dopływ substancji odżywczych do liścia. Liść jest wtedy kruchy i łamliwy i lekki podmuch wiatru, by opadł na ziemię. Warstwa opadłych liści rozkłada się i staje się ona dodatkowym źródłem „pożywienia”, które drzewo konsumuje przy pomocy systemu korzeniowego. Drugim powodem,  dla którego drzewa gubią liście jest prozaiczny. Podczas przymrozków woda w liściach zamieniłaby się w lód. A zamarznięta woda ,,rozsadziłaby” liście. 

    Liście zawierają wiele związków chemicznych, dających im kolor. Najważniejsze z nich to chlorofil, karotenoidy, flawonoidy i antocyjany. To dzięki nim mamy ,,piękną złotą jesień’’, dlatego warto wybrać się na spacer w ten nieodległy teren przepełniony kolorami, podziwiając urodę jesiennych drzew i szeleszczące kobierce spadłych liści  zanim jeszcze zostaną przyodziane w nową kolejną szatę.

Kolorowa jesień, dla nas jest barwnym spektaklem, dla przyrody przygotowanie się do zimy.



 

Kolorowa jesień, dla nas jest barwnym spektaklem, dla przyrody przygotowanie się do zimy.



 

Kolorowa jesień, dla nas jest barwnym spektaklem, dla przyrody przygotowanie się do zimy.



 

Kolorowa jesień, dla nas jest barwnym spektaklem, dla przyrody przygotowanie się do zimy.



 

Kolorowa jesień, dla nas jest barwnym spektaklem, dla przyrody przygotowanie się do zimy.



 

Kolorowa jesień, dla nas jest barwnym spektaklem, dla przyrody przygotowanie się do zimy.



 

Kolorowa jesień, dla nas jest barwnym spektaklem, dla przyrody przygotowanie się do zimy.



 

Kolorowa jesień, dla nas jest barwnym spektaklem, dla przyrody przygotowanie się do zimy.



 

Kolorowa jesień, dla nas jest barwnym spektaklem, dla przyrody przygotowanie się do zimy.



 

Kolorowa jesień, dla nas jest barwnym spektaklem, dla przyrody przygotowanie się do zimy.



 

Kolorowa jesień, dla nas jest barwnym spektaklem, dla przyrody przygotowanie się do zimy.



 

Kolorowa jesień, dla nas jest barwnym spektaklem, dla przyrody przygotowanie się do zimy.



 

Kolorowa jesień, dla nas jest barwnym spektaklem, dla przyrody przygotowanie się do zimy.



 

Kolorowa jesień, dla nas jest barwnym spektaklem, dla przyrody przygotowanie się do zimy.



 

Kolorowa jesień, dla nas jest barwnym spektaklem, dla przyrody przygotowanie się do zimy.



 

Kolorowa jesień, dla nas jest barwnym spektaklem, dla przyrody przygotowanie się do zimy.



 

Kolorowa jesień, dla nas jest barwnym spektaklem, dla przyrody przygotowanie się do zimy.



 

Kolorowa jesień, dla nas jest barwnym spektaklem, dla przyrody przygotowanie się do zimy.



 

Kolorowa jesień, dla nas jest barwnym spektaklem, dla przyrody przygotowanie się do zimy.