14 września 2020

Krasnopol - 250 lat dawnego królewskiego miasteczka, które miało jednak bogatą historię.



      Krasnopol, dawne miasteczko, obecnie siedziba gminy, miejscowość w regionie wprawdzie nie najstarsza, ma jednak bogatą historię. Antoni Tyzenhauz podskarbi nadworny litewski i starosta grodzieński rozpoczął kolonizację puszczy królewskiej, wciśniętej pomiędzy dobra dominikanów sejneńskich a kamedułów wigierskich. Tyzenhaus dokonał głębokich reform. Ekonomię podzielił na gubernię, a te na klucze. Według jego założeń w każdym kluczu miało być miasto, folwark i kilka wsi. Utworzony wówczas klucz pomorski podlegał guberni szczeberskiej, a jego ośrodkiem miał stać się Krasnopol, czyli " piękne miasto". 
    
      Wykonawca tego założenia, gubernator szczeberski Maciej Eysymont, wybrał w 1770 roku uroczysko zwane z litewska Opidemie, czyli siedlisko. Wykarczowany na nim grunt podzielił na place i trzy pola, a w środku wytyczył rynek. Na rynek wytyczono duży prostokąny plac 130 na 90 metrów, a od niego wyprowadzono ulice: Rudomińską, Sejneńską, Wigierską, Jeglińczańską. Na budynki nowo kreowani mieszczanie otrzymywali drewno bez opłaty. W dziesięć lat po założeniu Krasnopola Stanisław August ufundował kościół i parafię. W 1781 roku erygowano parafię Przemienienia Pańskiego. Pierwotnie powstał na jej potrzeby drewniany kościół. Z nowego miasta biegły ważne drogi do Sejn i do Lipska nad Biebrzą. 
    
      Osadnictwo w Krasnopolu, mimo przeznaczenia w tym celu dużych terenów, rozwijało się powoli. W 1786 w Krasnopolu zamieszkiwały 94 rodziny. Miejscowość nie rozwinęła się w większy ośrodek usługowo-handlowy w 1792 był w niej tylko 1 kramarz i 6 rzemieślników, pozostając dużą osadą rolniczą. Niewiele jedna starczyło czasu na rozwój, bo w 1795 roku weszli Prusacy, którzy już rok potem skonfiskowali dobra kościelne, a około 1805 odebrali Krasnopolowi prawa miejskie, pozostał dużą wsią o założeniu miejskim. 
    
     W XIX wieku Krasnopol, podobnie jak inne miejscowości powiatu sejneńskiego, specjalizował się ówcześnie w uprawie chmielu. Po I wojnie światowej Krasnopol wszedł w skład Polski dopiero w sierpniu 1919. Liczba ludności Krasnopola spadła po wojnie do 1192 mieszkańców. Obecnie Krasnopol to wieś położona w powiecie sejneńskim, w gminie Krasnopol. W skład wsi Krasnopol administracyjnie wchodzi 6 części ( dzielnic) o nazwach regionalnych, m.in.: Pod Las, Brogi, Pod Jezioro, Czortek, Pod Pawłówkę, Rozbójnica. Do Krasnopola należą ulice, m.in.: Henryka Sienkiewicza, Adama Mickiewicza, 1 Maja, Polna, Słoneczna, Lipowa, Wojska Polskiego. 
   
       Krasnopol leży przy szosie Suwałki - Sejny - przejście graniczne Ogrodniki. Posiada kilka zabytkowych obiektów: kościół klasycystyczny z 1862 roku , synagoga z połowy XIX wieku, drewniana studnia z XVIII w. wraz z zadaszeniem z 1941 roku oraz inne zabytkowe drewniane domy i zabudowania. Bardzo ciekawy jest sposób budowania domów przy rynku i ulicach Krasnopola. Tak budowane domy to typowe kresowe domy małomiasteczkowe. Są to domy stojące (najczęściej) frontem do ulicy czy rynku.
   
      Na miejscu jest apteka, bank , poczta, sklepy, Urząd Gminy. Wójtem Gminy Krasnopol jest Karol Szrajbert. Gmina Krasnopol ma 3 792 mieszkańców (dane z 2019 r.) Dzieci i młodzież z Gminy Krasnopol uczęszczają do nowego budynku szkoły, w którym mieści się Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II. W Krasnopolu organizowane są różne imprezy sportowe np. Bieg Wśród Krasnych Pól i Bieg Leśny i inne. Obok Krasnopola malowniczo położone jest jez. Długie o pow. 102,4 ha. Nad jeziorem znajduje się gminna plaża wraz z infrastrukturą. 
    
      Walory przyrodnicze gminy wpływają na atrakcyjność turystyczną jej obszaru, a wypoczynkowi towarzyszą liczne kwatery agroturystyczne w okolicy. Bardzo atrakcyjny przyrodniczo jest położony wśród morenowego krajobrazu Las Krasnopolski, w którym występuje wiele gatunków roślin i zwierząt. Bogactwa przyrody, jej uroków i piękna nie da się tak obrazowo opisać w kilku zdaniach, trzeba tu przyjechać, obejrzeć i posłuchać, a na pewno każdy zostawi tutaj "cząstkę siebie", a ze sobą zabierze tylko same piękne i dobre wspomnienia. 
   
      Kto wędruje po regionie, trafia do miejscowości, które jako żywo przypominają kresowe miasteczka: z rynkiem, ulicami, placem przedkościelnym, okazałym kościołem. Jednym słowem, układ przestrzenny wskazuje na miejską urbanistykę, jaką obecne ma wieś gminna Krasnopol, dawne piękne miasteczko z bogatą historią.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz